Powłoki przetapialne (self-fluxing)
Są to powłoki na bazie kobaltu lub niklu i chromu lub żelaza zawierające również bor i krzem. Po natryskaniu ich na powierzchnię w następnym etapie następuje ich przetopienie przez co uzyskuje się powłokę jednorodną, pozbawioną porów i tlenków. Dodatek boru powoduje tworzenie się eutektyki o niższej temperaturze topnienia niż czyste metale, co umożliwia przetopienie powłoki bez stapiania podłoża. Zawarty w proszku krzem podczas topienia wiąże wszystkie zanieczyszczenia w postaci tlenków, które wypływają na powierzchnię.
Często w przypadku tej technologii używana jest nazwa stellitowanie pochodząca od materiału powłokowego na bazie kobaltu o nazwie stellit lub stellite używanego do wytwarzania powłok o różnych twardościach pracujących w wysokich temperaturach.
Inną, stosowaną powszechnie, chociaż nieprawidłową nazwą jest napawanie proszkowe lub napawanie gazowo-proszkowe. Nie ma tutaj stopienia warstwy wierzchniej materiału podłoża, który ma wyższą temperaturę topnienia od materiału powłoki.
Dla części pracujących w niższych temperaturach stosuje się proszki na bazie niklu i chromu, lub niklu i żelaza (nazwy handlowe proszków lub firm je produkujących to deloro, colmonoy, wallex, metco, eutalloy, castolin, amperit itp.)
Przyczepność powłoki do podłoża ma charakter dyfuzyjny przez co powłoka nie jest wrażliwa na udary mechaniczne i może również przenosić duże obciążenia punktowe.
Nie występuje nadtopienie podłoża, nie ma więc, tak jak ma to miejsce podczas napawania, wymieszania materiału powłoki z materiałem rodzinym, dlatego twardość powłoki zależy wyłącznie od zastosowanego materiału. W zależności od składu chemicznego powłoki te mogą mieć twardość od 25 do 60 HRC.
Temperatura topnienia powłoki wynosi ok. 1050oC dlatego proces przetapiania może spowodować odkształcenie się części.
Ze względu na swój skład chemiczny powłoki te są odporne na korozję chemiczną i wysokotemperaturową.
Przykłady zastosowań powłok przetapialnych:
- formy szklarskie,
- formy do wyrobów ceramicznych,
- rolki ciągnące do przeciągania drutu,
- przylgnie zaworów,
- krzywki wałków rozrządu,
- tuleje dławicowe i nurniki pomp,
- łopatki mieszalników, krawędzie ślimaków wytłaczarek do tworzyw sztucznych,
- zawory parowe w energetyce,
- łopatki turbin parowych itp.